جامعیت قرآن کریم

وَ قَالَ (علیه السلام): وَ فِی الْقُرْآنِ نَبَأُ مَا قَبْلَکُمْ، وَ خَبَرُ مَا بَعْدَکُمْ، وَ حُکْمُ مَا بَیْنَکُمْ.
امام علیه السلام فرمود: در قرآن، اخبار پیشینیان و حوادث آینده و حکم و دستور مربوط به شما آمده است.

انجام مستحبات هنگام تمایل دل

وَ قَالَ (علیه السلام): إِنَّ لِلْقُلُوبِ إِقْبَالًا وَ إِدْبَاراً؛ فَإِذَا أَقْبَلَتْ فَاحْمِلُوهَا عَلَى النَّوَافِلِ، وَ إِذَا أَدْبَرَتْ فَاقْتَصِرُوا بِهَا عَلَى الْفَرَائِضِ.
امام علیه السلام فرمود: دلها (ى انسانها) گاه روى مى آورد (و پرنشاط است) و گاه پشت مى کند (و بى نشاط است). آنگاه که روى مى آورد آن را به انجام نوافل و مستحبات نیز وادار کنید و آنگاه که پشت مى کند و بى نشاط است تنها به انجام فرائض و واجبات قناعت نمایید.

نفرین امام به انس بن مالک

اعتماد به خدا، لازمۀ ایمان

وَ قَالَ (علیه السلام): لَا یَصْدُقُ إِیمَانُ عَبْدٍ، حَتَّى یَکُونَ بِمَا فِی یَدِ اللَّهِ، أَوْثَقَ مِنْهُ بِمَا فِی یَدِه.
امام علیه السلام فرمود: هیچکس در ادعاى ایمان، صادق نیست مگر اینکه به آنچه نزد خداست (از پاداشهاى مادى و معنوى) مطمئن تر باشد نسبت به آنچه نزد خودش است. (تا جایى که آنچه را دارد سخاوتمندانه مى دهد تا عوضش را از خدا بگیرد).

پرهیز از گمان مؤمنین

وَ قَالَ (علیه السلام): اتَّقُوا ظُنُونَ الْمُؤْمِنِینَ، فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى جَعَلَ الْحَقَّ عَلَى أَلْسِنَتِهِمْ.
امام علیه السلام فرمود: از فراست و گمان افراد باایمان برحذر باشید، زیرا خدا حق را بر زبان (و فکر) آنها قرار داده است.

اهمیت دوستی و مودت

وَ قَالَ (علیه السلام): مَوَدَّةُ الْآبَاءِ، قَرَابَةٌ بَیْنَ الْأَبْنَاءِ؛ وَ الْقَرَابَةُ إِلَى الْمَوَدَّةِ، أَحْوَجُ مِنَ الْمَوَدَّةِ إِلَى الْقَرَابَةِ.
امام علیه السلام فرمود: دوستى در میان پدران به منزله خویشاوندى در میان فرزندان است وخویشاوندى، به دوستى نیازمندتر است تا دوستى به خویشاوندى (خویشاوندان زمانى خویشاوند محسوب مى شوند که دوست باشند).

اهمیت مال برای انسان

وَ قَالَ (علیه السلام): یَنَامُ الرَّجُلُ عَلَى الثُّکْلِ، وَ لَا یَنَامُ عَلَى الْحَرَبِ.
امام علیه السلام فرمود: انسان داغدار، خواب و آسایش دارد؛ اما کسى که مالش را ربوده اند خواب ندارد.

اجل قطعی، حافظ انسان

وَ قَالَ (علیه السلام): کَفَى بِالْأَجَلِ حَارِساً.
امام علیه السلام فرمود: اجل و سرنوشت قطعى، براى حفظ انسان کافى است. (تا عمر به پایان نرسد هیچ حادثه اى نمى تواند انسان را از پاى درآورد).

تأثیر غیرت بر پاکدامنی

وَ قَالَ (علیه السلام): مَا زَنَى غَیُورٌ قَطُّ.
امام علیه السلام فرمود: انسان غیرتمند هرگز زنا نمى کند

نیازمند، فرستادۀ خداست

وَ قَالَ (علیه السلام): إِنَّ الْمِسْکِینَ رَسُولُ اللَّهِ، فَمَنْ مَنَعَهُ فَقَدْ مَنَعَ اللَّهَ وَ مَنْ أَعْطَاهُ فَقَدْ أَعْطَى اللَّهَ.
امام علیه السلام فرمود: مستمند، فرستاده خداست، کسى که از او دریغ دارد از خدا دریغ داشته و کسى که به او عطا کند به خداوند عطا کرده است.

ارتباط مردم با دنیا

وَ قَالَ (علیه السلام): النَّاسُ أَبْنَاءُ الدُّنْیَا، وَ لَا یُلَامُ الرَّجُلُ عَلَى حُبِّ أُمِّهِ‏.
امام علیه السلام فرمود: مردم، فرزندان دنیا هستند و کسى را نمى توان به سبب محبت به مادرش سرزنش کرد.

نیاز به دعا در خوشی و بلا

وَ قَالَ (علیه السلام): مَا الْمُبْتَلَى الَّذِی قَدِ اشْتَدَّ بِهِ الْبَلَاءُ، بِأَحْوَجَ إِلَى الدُّعَاءِ [مِنَ الْمُعَافَى‏] الَّذِی لَا یَأْمَنُ الْبَلَاء.
امام علیه السلام فرمود: آنکس که به شدت به بلا مبتلاست از کسى که مبتلا نیست ولى در هیچ لحظه ایمن از بلا نمى باشد، محتاجتر به دعا نیست.