از نشانه‌هاى ایمان واقعی

خواب و تغییر تصمیمها

وَ قَالَ (علیه السلام): مَا أَنْقَضَ النَّوْمَ، لِعَزَائِمِ الْیَوْمِ.
امام(علیه السلام) فرمود: چه شکننده است خواب براى تصمیم هایى که (انسان) در روز مى گیرد.

برتری عمل بر حسب و نسب

وَ قَالَ (علیه السلام): مَنْ أَبْطَأَ بِهِ عَمَلُهُ، لَمْ یُسْرِعْ بِهِ نَسَبُهُ.
وَ فِی رِوَایَةٍ أُخْرَى: مَنْ فَاتَهُ حَسَبُ نَفْسِهِ، لَمْ یَنْفَعْهُ حَسَبُ آبَائِه.

امام(علیه السلام) فرمود: کسى که اعمالش او را عقب براند نسبش او را پیش نخواهد برد.
و در روایت دیگرى آمده است: آن کس که از ارزش هاى وجودى بى بهره است ارزش پدران و نیاکان سودى به او نخواهد بخشید.

نکوهش اعتماد به دنیا و کوتاهی در عمل

وَ قَالَ (علیه السلام): الرُّکُونُ إِلَى الدُّنْیَا مَعَ مَا تُعَایِنُ مِنْهَا جَهْلٌ؛ وَ التَّقْصِیرُ فِی حُسْنِ الْعَمَلِ إِذَا وَثِقْتَ بِالثَّوَابِ عَلَیْهِ غَبْنٌ؛ وَ الطُّمَأْنِینَةُ إِلَى کُلِّ أَحَدٍ قَبْلَ الِاخْتِبَارِ لَهُ عَجْزٌ.
امام علیه السلام فرمود: اعتماد به دنیا با وجود آنچه با چشم خود از (تحولات و دگرگونى‌هاى) آن مشاهده مى‌کنى جهل و نادانى است و کوتاهى در حُسن عمل با وجود اطمینان به پاداش (الهى) براى آن، غبن و خسارت است و اطمینان به هرکس قبل از آزمایش و امتحان او دلیل عجز و ناتوانى است.

لزوم عمل به دانسته‌ها

وَ قَالَ (علیه السلام): الْعِلْمُ مَقْرُونٌ بِالْعَمَلِ، فَمَنْ عَلِمَ عَمِلَ؛ وَ الْعِلْمُ یَهْتِفُ بِالْعَمَلِ، فَإِنْ أَجَابَهُ، وَ إِلَّا ارْتَحَلَ عَنْه.
امام(علیه السلام) فرمود: علم با عمل همراه است و هرکس (به راستى) عالم باشد عمل مى کند. علم، عمل را فرا مى خواند اگر اجابت کرد و آمد، علم مى ماند و الاّ کوچ مى کند.

ضرورت عمل گرایى

وَ قَالَ (علیه السلام): الدَّاعِی بِلَا عَمَلٍ، کَالرَّامِی بِلَا وَتَرٍ.
امام علیه السلام فرمود: آنکس که مردم را (به نیکى ها) فرا مى خواند؛ ولى خود به آن عمل نمى کند مانند کماندارى است که با کمان بدون زه مى خواهد تیراندازى کند.

ضرورت عمل به دانسته‌ها

وَ قَالَ (علیه السلام): لَا تَجْعَلُوا عِلْمَکُمْ جَهْلًا، وَ یَقِینَکُمْ شَکّاً؛ إِذَا عَلِمْتُمْ فَاعْمَلُوا، وَ إِذَا تَیَقَّنْتُمْ فَأَقْدِمُوا.
امام علیه السلام فرمود: علم خویشتن را جهل، و یقینتان را شک قرار ندهید، آنگاه که عالم و آگاه شدید عمل کنید و زمانى که یقین کردید اقدام نمایید (تا علم و یقین شما پایدار بماند).

نکوهش رضایت به باطل

وَ قَالَ (علیه السلام): الرَّاضِی بِفِعْلِ قَوْمٍ کَالدَّاخِلِ فِیهِ مَعَهُمْ، وَ عَلَى کُلِّ دَاخِلٍ فِی بَاطِلٍ إِثْمَانِ، إِثْمُ الْعَمَلِ بِهِ وَ إِثْمُ الرِّضَى بِه.
امام علیه السلام فرمود : آن کس که به کار جمعیتى راضى باشد همچون کسى است که در آن کار با آنها شرکت کرده (منتها) آن کس که در انجام کار باطل دخالت دارد دو گناه مى‌کند: گناه عمل وگناه رضایت به آن (ولى شخصى که بیرون از دایره عمل است و به آن راضى است تنها مرتکب یک گناه مى‌شود و آن گناه رضایت است).

تعریف دقیق اسلام

وَ قَالَ (علیه السلام): لَأَنْسُبَنَّ الْإِسْلَامَ نِسْبَةً لَمْ یَنْسُبْهَا أَحَدٌ قَبْلِی؛ الْإِسْلَامُ هُوَ التَّسْلِیمُ وَ التَّسْلِیمُ هُوَ الْیَقِینُ وَ الْیَقِینُ هُوَ التَّصْدِیقُ وَ التَّصْدِیقُ هُوَ الْإِقْرَارُ وَ الْإِقْرَارُ هُوَ الْأَدَاءُ وَ الْأَدَاءُ هُوَ الْعَمَلُ.
امام علیه السلام فرمود: اسلام را چنان تفسیر مى‌کنم که هیچ کس پیش از من آن را چنین تفسیر نکرده باشد؛ اسلام همان تسلیم است و تسلیم همان یقین و یقین همان تصدیق است و تصدیق همان اقرار و اقرار همان ادا است و ادا همان عمل.

نقش تقوا در قبولى اعمال

وَ قَالَ (علیه السلام): لَا یَقِلُّ عَمَلٌ مَعَ التَّقْوَى، وَ کَیْفَ یَقِلُّ مَا یُتَقَبَّلُ.
امام(علیه السلام) فرمود: عملى که توأم با تقوا است کم نیست (هرچند ظاهراً کم باشد)، چگونه عملى که مقبول درگاه خداست کم است؟!

اولویت عمل بر حسب و نسب

وَ قَالَ (علیه السلام): مَنْ أَبْطَأَ بِهِ عَمَلُهُ، لَمْ یُسْرِعْ بِهِ [حَسَبُهُ] نَسَبُهُ.

امام(علیه السلام) فرمود: کسى که عملش او را (از پیمودن مدارج کمال) کُند سازد نَسَبش به او سرعت نخواهد بخشید.