نقش عقل در دوری از گمراهی

وَ قَالَ (علیه السلام): کَفَاکَ مِنْ عَقْلِکَ، مَا أَوْضَحَ لَکَ سُبُلَ غَیِّکَ مِنْ رُشْدِکَ.
امام(علیه السلام) فرمود: این مقدار از عقل تو براى تو کافى است که راه هاى گمراهى را از راه سعادت براى تو واضح و روشن سازد.

راه درمان طغیان شهوت

ضعف و ناتوانی انسان

وَ قَالَ (علیه السلام): مِسْکِینٌ ابْنُ آدَمَ؛ مَکْتُومُ الْأَجَلِ، مَکْنُونُ الْعِلَلِ، مَحْفُوظُ الْعَمَلِ؛ تُؤْلِمُهُ الْبَقَّةُ، وَ تَقْتُلُهُ الشَّرْقَةُ، وَ تُنْتِنُهُ الْعَرْقَة.
امام(علیه السلام) فرمود: بیچاره فرزند آدم، سرآمد زندگی اش نامعلوم، عوامل بیماری اش ناپیدا و (تمام) اعمالش در جایی محفوط است. پشه او را آزار می دهد و گلوگیر شدن (آب یا غذا) موجب مرگ او مى شود و عرق، او را متعفن و بدبو مى سازد.

ثمرۀ حلم و بردباری

وَ قَالَ (علیه السلام): الْحِلْمُ عَشِیرَةٌ.
امام(علیه السلام) فرمود: حلم همچون یک قوم و قبیله است (در یارى کردن انسان در مقابل سفیهان).

شرایط توبه و استغفار واقعی

نهی از جمع مال برای دیگران

بی‌وفایی و ناپایداری دنیا

صبر در سختیها ، نشانه بزرگی

وَ فِی خَبَرٍ آخَرَ أَنَّهُ (علیه السلام) قَالَ لِلْأَشْعَثِ بْنِ قَیْسٍ مُعَزِّیاً عَنِ ابْنٍ لَهُ:
إِنْ صَبَرْتَ صَبْرَ الْأَکَارِمِ، وَ إِلَّا سَلَوْتَ سُلُوَّ الْبَهَائِم.

امام(علیه السلام) در خبر دیگرى (همانند حکمت 413) به اشعث بن قیس به عنوان تسلیت درگذشت فرزندش فرمود: هرگاه همچون بزرگواران صبر پیشه کنى (پیروز خواهى شد) و گرنه همچون چهارپایان، خود را به غفلت خواهى زد (و بى نصیب مى مانى).

صبر آزادگان ، یا بی‌تابی جاهلان

وَ قَالَ (علیه السلام): مَنْ صَبَرَ صَبْرَ الْأَحْرَارِ، وَ إِلَّا سَلَا سُلُوَّ الْأَغْمَار.
امام(علیه السلام) فرمود: هرکس همچون آزادگان شکیبا باشد (به اجر و پاداش صابران خواهد رسید و آرامش خواهد یافت) و گرنه همچون جاهلان، خود را به غفلت مى زند (و بى نصیب خواهد بود).

راه تربیت خویشتن

وَ قَالَ (علیه السلام): کَفَاکَ أَدَباً لِنَفْسِکَ، اجْتِنَابُ مَا تَکْرَهُهُ مِنْ غَیْرِکَ.
امام(علیه السلام) فرمود: براى اصلاح خویشتن همین بس که از آنچه براى دیگران نمى پسندى اجتناب ورزى.

نهی از تندی زبان در مقابل آموزگار

وَ قَالَ (علیه السلام): لَا تَجْعَلَنَّ ذَرَبَ لِسَانِکَ عَلَى مَنْ أَنْطَقَکَ، وَ بَلَاغَةَ قَوْلِکَ عَلَى مَنْ سَدَّدَکَ.
امام(علیه السلام) فرمود: تندى و تیزى زبانت را بر ضد کسى که سخن گفتن را به تو آموخته به کار مگیر و (نیز) بلاغت سخنت را بر ضد کسى که سخنورى به تو آموخت صرف مکن.

تقوا، سرآمد اخلاق

وَ قَالَ (علیه السلام): التُّقَى، رَئِیسُ الْأَخْلَاقِ.
امام(علیه السلام) فرمود: پرهیزکارى، رئیس صفات پسندیده است.