ارزش رفع غم و گرفتاری از مردم

وَ قَالَ (علیه السلام): مِنْ کَفَّارَاتِ الذُّنُوبِ الْعِظَامِ، إِغَاثَةُ الْمَلْهُوفِ وَ التَّنْفِیسُ عَنِ الْمَکْرُوبِ.

امام(علیه السلام) فرمود: از جمله کفاره هاى گناهان بزرگ، به فریاد بیچاره و مظلوم رسیدن و تسلّى دادن به افراد غمگین است.

اولویت عمل بر حسب و نسب

وَ قَالَ (علیه السلام): مَنْ أَبْطَأَ بِهِ عَمَلُهُ، لَمْ یُسْرِعْ بِهِ [حَسَبُهُ] نَسَبُهُ.

امام(علیه السلام) فرمود: کسى که عملش او را (از پیمودن مدارج کمال) کُند سازد نَسَبش به او سرعت نخواهد بخشید.

نظر امیرالمؤمنین درباره خلافت

وَ قَالَ (علیه السلام): لَنَا حَقٌّ، فَإِنْ أُعْطِینَاهُ، وَ إِلَّا رَکِبْنَا أَعْجَازَ الْإِبِلِ وَ إِنْ طَالَ السُّرَى.

امام(علیه السلام) فرمود: ما را حقى است که اگر به ما داده شود (آزادیم) و الاّ (همچون اسیران و بردگانى خواهیم بود که) در عقب شتر سوار خواهیم شد، هرچند زمانى طولانى این سیر در تاریکى بگذرد.

نکوهش ترس و حیای بیجا

وَ قَالَ (علیه السلام): قُرِنَتِ الْهَیْبَةُ بِالْخَیْبَةِ، وَ الْحَیَاءُ بِالْحِرْمَانِ؛ وَ الْفُرْصَةُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ، فَانْتَهِزُوا فُرَصَ الْخَیْرِ

امام(علیه السلام) فرمود: ترس (نابجا) با ناامیدى مقرون است و کم رویى با محرومیت همراه، فرصت ها همچون ابر در گذرند; ازاین رو، فرصت هاى نیک را غنیمت بشمارید (و پیش از آنکه از دست برود، از آن استفاده کنید).

چشم پوشی از خطای جوانمردان

وَ قَالَ (علیه السلام): أَقِیلُوا ذَوِی الْمُرُوءَاتِ عَثَرَاتِهِمْ، فَمَا یَعْثُرُ مِنْهُمْ عَاثِرٌ إِلَّا وَ [یَدُهُ بِیَدِ اللَّهِ‏] یَدُ اللَّهِ بِیَدِهِ یَرْفَعُهُ‏.

امام(علیه السلام) فرمود: از لغزش هاى افراد با شخصیت (و جوانمرد) چشم پوشى کنید، چرا که هیچ کس از آنها گرفتار لغزش نمى شود مگر این که دست خدا به دست اوست و او را بلند مى کند.

نکوهش آرزوهاى دراز

وَ قَالَ (علیه السلام): مَنْ جَرَى فِی عِنَان أَمَلِهِ، عَثَرَ بِأَجَلِهِ.

امام(علیه السلام) فرمود: کسى که در مسیر آرزوهایش گام بردارد در (دام) مرگ خواهد افتاد

نکوهش یاری نکردن حق

وَ قَالَ (علیه السلام) فِی الَّذِینَ اعْتَزَلُوا الْقِتَالَ مَعَهُ: خَذَلُوا الْحَقَّ، وَ لَمْ یَنْصُرُوا الْبَاطِلَ.

امام(علیه السلام) در مورد کسانى که از جنگ در رکاب حضرت کناره گیرى کردند فرمود: حق را تنها گذاشتند و باطل را یارى نکردند

تغییر حکم با تغییر شرایط

از امام(علیه السلام) درباره این گفتار پیامبر(صلى الله علیه وآله) سؤال شد که فرموده است: «موهاى سفید خود را تغییر دهید (و آن را رنگ و خضاب کنید) و خود را شبیه یهود نسازید». امام(علیه السلام) در پاسخ فرمود: است) هر کسى مختار است (که رنگ و خضاب بکند یا نه).

اولویت تقدیر خدا بر تدبیر انسان

وَ قَالَ (علیه السلام): تَذِلُّ الْأُمُورُ لِلْمَقَادِیرِ، حَتَّى یَکُونَ الْحَتْفُ فِی التَّدْبِیرِ.

امام(علیه السلام) فرمود: حوادث و امور، تسلیم تقدیرهاست تا آنجا که گاه مرگ انسان در تدبیر (و هوشیارى او) است.

هرکسی درخور سرزنش نیست

وَ قَالَ (علیه السلام): مَا کُلُّ مَفْتُونٍ یُعَاتَبُ.

امام(علیه السلام) فرمود: هر شخص گرفتارى را نمى توان سرزنش کرد (چه بسا بى تقصیر باشد).

نتیجه بى‌مهرى نزدیکان

وَ قَالَ (علیه السلام): مَنْ ضَیَّعَهُ الْأَقْرَبُ، أُتِیحَ لَهُ الْأَبْعَدُ.

امام(علیه السلام) فرمود: کسى که نزدیکانش او را رها سازند آنها که دورند براى (حمایت از او و یارى اش) آماده مى شوند.

شکر، راه تداوم نعمت‌ها

وَ قَالَ (علیه السلام): إِذَا وَصَلَتْ إِلَیْکُمْ أَطْرَافُ النِّعَمِ، فَلَا تُنَفِّرُوا أَقْصَاهَا بِقِلَّةِ الشُّکْرِ.

امام(علیه السلام) فرمود: هنگامى که مقدمات نعمت ها به شما روى آورد ادامه آن را به واسطه کمى شکرگذارى از خود دور نسازید.