راه اجابت دعا

پرهیز از بدگمانى

وَ قَالَ (علیه السلام): لَا تَظُنَّنَّ بِکَلِمَةٍ خَرَجَتْ مِنْ أَحَدٍ سُوءاً، وَ أَنْتَ تَجِدُ لَهَا فِی الْخَیْرِ مُحْتَمَلًا.
امام علیه السلام فرمود: هر سخنى که از دهان کسى خارج مى شود، تا احتمال خیر و نیکى در آن مى یابى حمل بر فساد مکن.

ترغیب به تربیت نفس

وَ قَالَ (علیه السلام): یَا أَسْرَى الرَّغْبَةِ أَقْصِرُوا، فَإِنَّ الْمُعَرِّجَ عَلَى الدُّنْیَا لَا یَرُوعُهُ مِنْهَا إِلَّا صَرِیفُ أَنْیَابِ الْحِدْثَانِ. أَیُّهَا النَّاسُ تَوَلَّوْا مِنْ أَنْفُسِکُمْ تَأْدِیبَهَا، وَ اعْدِلُوا بِهَا عَنْ ضَرَاوَةِ عَادَاتِهَا.
امام علیه السلام فرمود: اى اسیران حرص و رغبت در دنیا بس کنید، زیرا افراد دلبسته به دنیا را جز صداى برخورد دندانهاى حوادث سخت، به خود نیاورد. اى مردم تربیت نفس خویش را بر عهده بگیرید و آن را از کشش عادات (بد) بازدارید.

مغرور نشدن از نعمتها و صبر در بلاها

نگاه امام علی (علیه السلام) به مرگ

چگونگی رسیدن روزی

وَ قِیلَ لَهُ (علیه السلام): لَوْ سُدَّ عَلَى رَجُلٍ بَابُ بَیْتِهِ وَ تُرِکَ فِیهِ، مِنْ أَیْنَ کَانَ یَأْتِیهِ رِزْقُهُ؟ فَقَالَ (علیه السلام): مِنْ حَیْثُ یَأْتِیهِ أَجَلُه.
از امام علیه السلام پرسیدند: اگر درِ خانه کسى را به روى او ببندند و در همان جا محبوس گردد از کجا روزى اش مى رسد؟ امام علیه السلام در پاسخ فرمود: از همان جا که اجل به سراغ او مى آید

نکوهش تجمل گرایی

وَ بَنَى رَجُلٌ مِنْ عُمَّالِهِ بِنَاءً فَخْماً، فَقَالَ (علیه السلام):
أَطْلَعَتِ الْوَرِقُ رُءُوسَهَا، إِنَّ الْبِنَاءَ یَصِفُ لَکَ الْغِنَى.

یکى از عاملان (فرمانداران) حکومت امام علیه السلام: خانه باشکوهى ساخت، امام علیه السلام به او فرمود: دِرهمها (و دینارهاى) تو از این بنا سر برآورده و چنین بنایى به یقین نشانه غنا و ثروت توست

تبریک گفتن تولد نوزاد

وَ هَنَّأَ بِحَضْرَتِهِ رَجُلٌ رَجُلًا بِغُلَامٍ وُلِدَ لَهُ، فَقَالَ لَهُ لِیَهْنِئْکَ الْفَارِسُ. فَقَالَ (علیه السلام):
لَا تَقُلْ ذَلِکَ، وَ لَکِنْ قُلْ شَکَرْتَ الْوَاهِبَ، وَ بُورِکَ لَکَ فِی الْمَوْهُوبِ، وَ بَلَغَ أَشُدَّهُ، وَ رُزِقْتَ بِرَّهُ.

در حضور امام علیه السلام کسى به دیگرى با این عبارت، نوزادش را تبریک گفت: «قدم این نوزاد یکه سوار مبارک باد». امام علیه السلام فرمود:
این سخن را مگو، لکن بگو: شکرگزار بخشنده باش و مبارک باد بر تو این بخشوده الهى (إنشاءالله) بزرگ شود و از نیکى هایش بهره مند گردى.

بدترین عیب

وَ قَالَ (علیه السلام): أَکْبَرُ الْعَیْبِ، أَنْ تَعِیبَ مَا فِیکَ مِثْلُهُ.
امام علیه السلام فرمود: بزرگترین عیب آن است که آنچه را در خود توست براى دیگران عیب بشمارى.

اعتدال در پرداختن به خانواده

وَ قَالَ (علیه السلام) لِبَعْضِ أَصْحَابِهِ: لَا تَجْعَلَنَّ أَکْثَرَ شُغُلِکَ بِأَهْلِکَ وَ وَلَدِکَ؛ فَإِنْ یَکُنْ أَهْلُکَ وَ وَلَدُکَ أَوْلِیَاءَ اللَّهِ، فَإِنَّ اللَّهَ لَا یُضِیعُ أَوْلِیَاءَهُ؛ وَ إِنْ یَکُونُوا أَعْدَاءَ اللَّهِ، فَمَا هَمُّکَ وَ شُغُلُکَ بِأَعْدَاءِ اللَّهِ.
امام علیه السلام فرمود: بیشترین دل مشغولى خود را به خانواده و فرزندان (و تأمین زندگى آنها) اختصاص مده، زیرا اگر آنها از دوستان خدا باشند خدا دوستان خود را تنها نمى گذارد و اگر از دشمنان خدا هستند چرا همّ خود را صرف دشمنان خدا مى کنى؟

گشایش بعد از سختی‌ها

وَ قَالَ (علیه السلام): عِنْدَ تَنَاهِی الشِّدَّةِ، تَکُونُ الْفَرْجَةُ؛ وَ عِنْدَ تَضَایُقِ حَلَقِ الْبَلَاءِ، یَکُونُ الرَّخَاءُ.
امام علیه السلام فرمود: هنگامى که سختى ها به آخرین درجه شدت برسد فرج حاصل مى شود و در آن هنگام که حلقه هاى بلا تنگ مى گردد نوبت آسایش و راحتى فرا مى رسد.

نشانه‌های ظالمان

وَ قَالَ (علیه السلام): لِلظَّالِمِ مِنَ الرِّجَالِ ثَلَاثُ عَلَامَاتٍ: یَظْلِمُ مَنْ فَوْقَهُ بِالْمَعْصِیَةِ، وَ مَنْ دُونَهُ بِالْغَلَبَةِ، وَ یُظَاهِرُ الْقَوْمَ الظَّلَمَةَ.
امام علیه السلام فرمود: مردان ستمگر سه نشانه دارند: به مافوق خود از طریق نافرمانى ستم مى کنند و با قهر و غلبه، به زیردستان خویش ستم روا مى دارند و پشتیبان گروه ظالمانند.