چشم ، ابزار هوشیاری

وَ قَالَ (علیه السلام): الْعَیْنُ وِکَاءُ السَّهِ.
امام(علیه السلام) فرمود: چشم، نگهدارنده نشیمنگاه است.
مرحوم سید رضى در توضیح این گفتار مى گوید: «این کلام امام(علیه السلام) از تشبیهات عجیب است. امام(علیه السلام) نشیمنگاه را به مَشک تشبیه کرده و چشم را به بندى که بر دهانه مشک مى بندند که هرگاه بند را رها کنند مَشک نمى تواند آنچه در آن است نگهدارى کند، مشهور است که این سخن نخست از پیامبر(صلى الله علیه وآله) شنیده شده ولى جمعى آن از امیرمؤمنان(علیه السلام) نقل کرده اند، این را مبرد در کتاب المقتضب در باب اللفظ بالحروف آورده و ما در کتاب مجازات آثار النبویة درباره این استعاره و تشبیه سخن گفته ایم».